Planowanie ekomuzeum

>
>

Narzędzie No. 5: Planowanie ekomuzeum

Planowanie ekomuzeum

Odbiorcy (osoby lub instytucje) narzędzia

Czas wdrożenia

3-6 miesięcy

Opis narzędzia

Ekomuzea, jako muzea społeczności, są usankcjonowane partycypacją społeczności. Z tego powodu, wiele ekomuzeów jest zaprojektowanych, i działają, niezgodnie z tradycyjną logiką, która występuje w planowaniu instytucji i działaniu „dla” społeczności, często wykluczając ludzi z procesu decyzyjnego i projektowania. Plan i praca tych ekomuzeów prowadzona jest „ze” społecznością, zgodnie z logiką planowania partycypacyjnego i aktywnej postawy obywatelskiej.

Fora publiczne i inne sposoby partycypacji zostały stworzone. Właściciele gruntu i zabytków kultury, gminy, muzea, parafie, zakłady uzdatniania wody, stowarzyszenia, rolnicy, handlowcy, rzemieślnicy, publiczne i prywatne placówki oświatowe i pojedynczy obywatele byli zachęcani do bycia informowanymi, do dyskusji i interakcji, do kształtowania idei ekomuzeum, do projektowania wieloletnich planów działania i do mobilizowania zasobów, wiedzy i umiejętności w celu realizacji zaplanowanych działań.

Z punktu widzenia ekomuzeów, proces partycypacji jest co najmniej tak ważny jak rezultaty i wyniki zaplanowanych działań. De facto, interakcja pomiędzy lokalnymi aktorami jest istotna w celu stworzenia zarówno poczucia miejsca i społeczności jak i uwolnienia energii do osiągnięcia zaplanowanych celów.

Ekomuzea włoskie zaprojektowały swój własny narzędziownik do planowania w sposób partycypacyjny i opisują go w swoim strategicznym Manifesto.
W roku 2021 w ramach obchodów 50-lecia ekomuzeologii włoskie ekomuzea rozpatrywały te dwa narzędzia:

Bilans krytyczny całego dziedzictwa kulturowego obecnego na danym terytorium jak gospodarz zajmuje się ze swoim własnym rodzimym dziedzictwem. Istnienie takiego budżetu, opartego o wstępny spis nie tylko pokieruje wyborem odnośnie organizacji i wykorzystania, ale także pozwoli na lepszą ewaluację możliwych strategii gospodarczych. Następne siatki mogą być zbędne, ale mogą oznaczać różne etapy czy różne poziomy tej samej refleksji. Praca zespołowa jest tutaj potrzebna, przyciągnięcie tak wielu lokalnych aktorów jak to możliwe. Hugues de Varine pokazuje te narzędzia w “The roots of the future”, s. 111 wydanie włoskie (zgrubne tłumaczenie na język angielski jest tutaj)

Planowanie Dziedzictwa na rzecz Zrównoważonego Oddziaływania Kulturowego. Model Oddziaływania Wewnętrzno-Zewnętrznego Douglasa Wortsa jest sposobem na powiązanie szerokiego wachlarza możliwych strategii zaangażowania publicznego odnoszącego się do działań w obszarze które mogą mieć wpływ zarówno na wewnętrzne jak i zewnętrzne organizacje zajmujące się dziedzictwem.

Wytyczne do zastosowania narzędzia

Bilans

Celem tego narzędzia jest utworzenie krytycznego bilansu całego dziedzictwa kulturowego obecnego na danym terytorium jak gospodarz zajmuje się ze swoim własnym rodzimym dziedzictwem. Istnienie takiego budżetu, opartego o wstępny spis nie tylko pokieruje wyborem odnośnie organizacji i wykorzystania, ale także pozwoli na lepszą ewaluację możliwych strategii gospodarczych. Następne siatki mogą być zbędne, ale mogą oznaczać różne etapy czy różne poziomy tej samej refleksji. Praca zespołowa jest tutaj potrzebna, przyciągnięcie tak wielu lokalnych aktorów jak to możliwe.

1. Wartość dziedzictwa kulturowego

Różne rodzaje wartości Prywatna Społeczna Publiczna
Symboliczne, polityczne, wyimaginowane
Uczuciowe, sentymentalne
Naukowe
Techniczne, przemysłowe
Kulturowe
Użyteczne
Bezpośrednio gospodarcze
Potencjalnie gospodarcze
Pośrednio gospodarcze
Inne

Trzy kolumny po prawej stronie mogą być wypełnione w różny sposób:

  • dla każdej wartości lub grupy wartości, napisaną „oceną wartości”, adnotacją zgodną z kryterium lokalnie zdecydowanym czy po prostu krzyżykami;
  • dla ogółu dziedzictwa kulturowego, wskazując w trzech kolumnach po prawej stronie materialne lub niematerialne elementy, które są uważane za ważne dla każdego typu wartości.

Istotną rzeczą jest postępować w sposób „sprzeczny”, aby osiągnąć konsensus w obrębie społeczności na temat niezbędnie subiektywnej wartości przypisanej różnym elementom dziedzictwa kulturowego, rozpoznanych jako takie.

Dziedzictwo

Status dziedzictwa może zostać oceniony poprzez wykorzystanie list i umieszczanie przedmiotów lokalnego dziedzictwa w pudełkach, w zależności od tego, co reprezentują.

Status Dobry Średni Zły
Fizyczny (konserwacja, możliwość odnowienia)
Dostępność (do rozwoju)
Dostępność
Rozgłos (wewnętrzny, zewnętrzny)
Dynamika (stopień aktywności)
Inne

Celem podziału jest równoczesne określenie interwencji do wdrożenia, ich zakresu, wymaganego czasu i wartości natychmiast nadającej się do użytku.

Stosunek koszt / przychód dziedzictwa kulturowego

Koszty / negatywne Przychody / pozytywne
Bezpośrednio finansowy
Niebezpośrednio finansowy
Społeczny
Ludzki
Stopień ryzyka politycznego
Inne

Jest to kwestia postępowania z oceną dziedzictwa kulturowego w jego całokształcie w celu ustalenia ewaluacji, oczywiście w większym stopniu jakościowej niż ilościowej, ale istotnej z punktu widzenia przyszłych wyborów strategicznych. Praca ta będzie również służyć mierzeniu poziomu świadomości mieszkańców i różnych kategorii aktorów )administratorów, właścicieli, obywateli, ludzi młodych itp.), jaką posiadają na temat dziedzictwa kulturowego.

2. Lista zasobów

Ramy kapitału (dziedzictwa)
Powstanie syntetyczny obraz dziedzictwa kulturowego danej społeczności,
w celu uwidocznienia możliwości i braków.

Kapitał Kulturowy Mieszany Przyrodniczy
Własność (nieruchomości) Stanowiska
Zabytki
Obiekty mieszkalne
Ulice (wyposażenie)
Infrastruktura
Planowanie
Ruchomy Przedmioty i urządzenia
Dokumenty
Zbiory
Niematerialny Krajobraz
Wierzenia
Wiedza
Tradycje

Nie jest to kwestia sporządzenia listy, ale określenia elementów, które są istotne dla rozwoju wartości, które zostaną uwzględnione w średnio- i długofalowych strategiach

Środowisko dziedzictwa kulturowego

Podobne ramy zostaną następnie przygotowane dla wszystkich instrumentów i usług mniej więcej dokładnie odnoszących się do siebie i powiązanych z dziedzictwem kulturowym: produkty pochodne, struktury handlowe, centra informacyjne.

Materiały pomocnicze

Hugues de Varine, “The roots of the future”, s. 111 wydanie włoskie (zgrubne tłumaczenie na język angielski jest)

Po więcej szczegółów na temat modelu wewnątrz/zewnątrz Douglasa Wortsa na wyjaśnienia Autora, prezentacja i ten artykuł:

Autorstwa

Lisa Pigozzi, Nunzia Borrelli, Raul dal Santo, Silvia Dossena, Lucia Vignati 

Koordynatorzy Naukowi