Ewaluacja ekomuzeum i monitorowanie oddziaływania

>
>

Narzędzie No. 8: Ewaluacja ekomuzeum i monitorowanie oddziaływania

Ewaluacja ekomuzeum i monitorowanie oddziaływania

Oczekiwany etap rozwoju ekomuzeum

Odbiorcy (osoby lub instytucje) narzędzia

Czas wdrożenia

1-3 miesięcy

Opis narzędzia

Zewnętrzna ewaluacja

Wiele regionów włoskich zaaprobowało prawo dotyczące ekomuzeów, ale tylko kilka zewaluowało dokonania ekomuzeów i nie monitorowało oddziaływania. Ostatnio, w niektórych regionach, takich jak Lombardia i Piemont, druga generacja ustawodawstwa weszła w życie. Przyczynia się ona do ukształtowania tak zwanych ekomuzeów włoskich 2.0.

Wspólną kwestią wynikającą z nowego prawa jest rola ekomuzeów w opiece, zarządzaniu, wzmacnianiu i zabezpieczeniu żywego dziedzictwa i krajobrazu przy zaangażowaniu społeczności i potrzeba systemu monitorowania osiąganych efektów i zachowanie minimalnych wymagań prawnych.

Obecnie okresowe monitorowanie i działania szkoleniowe są prowadzone tylko w niektórych regionach i prowincjach, takich jak Lombardia i Puglia, ale ostatnie prawo w Regionie Piemont wprowadziło okresowy monitoring.

Region Lombardii ewaluował ekomuzea zarówno za pomocą formularzy (link) jak i wizyt w terenie. Nowe wymagania dla ekomuzeów w Lombardii uwzględniają również kwestie monitorowania oddziaływania kulturowego.

Sieć Ekomuzeów Lombardzkich przyjęła Vademecum for ecomuseums 2.0 które jest dokumentem udostępnionym wszystkim ekomuzeom w celu wyjaśnienia i pogłębienia minimalnych wymagań do uznania ekomuzeów w Lombardii.

Autoewaluacja (wewnętrzna)

Według De Varine, ewaluacja jawi się jako nie tylko prawnie uzasadniony warunek do uznania i utrzymania etykiety “Ekomuzeum”, ale także, i może przede wszystkim, jako sposób na stałą poprawę jakości metod i potwierdzenie prawdziwości społecznej użyteczności każdego ekomuzeum.

Proces ekomuzeum wymaga krytycznej kontynuacji tak stałej jak to tylko możliwe prowadzonej dobrowolnie przez wszystkich aktorów samodzielnie, najlepiej z pomocą osoby z zewnątrz. De Varine proponuje wspólne działanie przy samobadaniu, które powinno prowadzić do wspólnie przyjętych poprawek w zakresie celów, metod i programów. Nie jest to kwestia osiągania rezultatów ilościowych czy hipotetycznie „obiektywnej” statystyki. Jest to też w pewnym sensie proces samodzielnego szkolenia dla osób, które są najbardziej zaangażowane w życie ekomuzeum i które często nie uzyskały specyficznych kwalifikacji zawodowych. Ekomuzea włoskie, a w szczególności te z Piemontu, były kilkakrotnie przedmiotem refleksji i eksperymentowania w tym temacie. De Varine w roku 2015 próbował podejścia teoretycznego, na prośbę ekomuzeów lombardzkich. Jakakolwiek samoocena wymaga wspólnej decyzji, musi być określona i przeprowadzona przez osoby, które podejmą tę inicjatywę, i to w jak najbardziej kolektywny i przekorny sposób w celu osiągnięcia decyzji w oparciu o konsensus.

Wytyczne do zastosowania narzędzia

Tabela autoewaluacyjna zaproponowana przez De Varine usiłuje podjąć trzy kwestie dotyczące ekomuzeum, które, jak wierzę, powinny być uwzględnione oddzielnie:

  • Ewaluacja samej struktury: ekomuzeum nie jest zwykłą instytucją, jej parametry mogą i często muszą ewoluować: terytorium, demografia, sama koncepcja dziedzictwa, zasoby ludzkie i materialne, zmiana pokoleniowa, cel główny i cele poboczne, jawne i niejawne, modele partycypacji, niekiedy także status prawny, tak wiele elementów jak wiele jest istotnych do przeformułowania i badania okresowego, w celu zapewnienia trwałości ekomuzeum.
  • Ewaluacja oddziaływania na społeczność, która pozwoli na zmierzenie użyteczności społecznej ekomuzeum: zarządzanie dziedzictwem nie jest jedyną funkcją ekomuzeum i to nie tylko efekt wywierany na dziedzictwie powinien być przebadany i zmierzony, ale oddziaływanie na wszystkie wymiary lokalnego rozwoju w sposób dynamiczny, to znaczy poprzez endogenne i egzogenne zmiany, które mają wpływ na terytorium i społeczność.
    Sugerujemy ewaluowanie oddziaływania ekomuzeum także poprzez Model Oddziaływania Wewnętrzno-Zewnętrznego Douglasa Wortsa. Jest to sposób na powiązanie szerokiego zakresu potencjalnych strategii zaangażowania publicznego odnoszących się do działań na rzecz przeciwdziałania zmianom klimatycznym, które mogą mieć wpływ zarówno do wewnątrz jak i na zewnątrz organizacji zajmującej się dziedzictwem.
  • Ewaluacja procesu ekomuzeum i stosowanych metod, w celu stałej poprawy efektywności działania w różnych formach: modele partycypacji.

Materiały pomocnicze

Tabela De Varine’a do autoewaluacji oddziaływania została zaprezentowana podczas konferencji w roku 2019 przez Region Piemonteu w odniesieniu do ekomuzeum (przeczytaj więcew języku francuskim; zobacz: table of evaluation)
Inside-Outside Impact Model Douglasa Wortsa

Więcej szczegółów można znaleźć w wyjaśnieniu Autorów ich prezentacji i w tym artykule

Autorstwa

Lisa Pigozzi, Nunzia Borrelli, Raul dal Santo, Silvia Dossena, Lucia Vignati 

Koordynatorzy Naukowi