Ekomuzeum Doliny Karpia

>
>

Ekomuzeum Doliny Karpia

Case Study Contents

1. Dane Ekomuzeum

Nazwa Ekomuzeum

Ekomuzeum Doliny Karpia

Data utworzenia

2014

Adres

Rynek 2, 32-640 Zator

Telefon

+48 33 841 05 84

1.1. Opis Ekomuzeum

Ekomuzeum Doliny Karpia jest siecią miejsc i obiektów prezentujących “żywe” dziedzictwo przyrodnicze i kulturowe dziedzictwo obszaru Doliny Karpia. Jest to region słynący z tradycyjnej hodowli karpia. Ekomuzeum Doliny Karpia to ciekawe zakątki, gdzie można podziwiać malownicze krajobrazy, poznać unikatową przyrodę, dowiedzieć się, na czym polega gospodarka stawowa oraz posmakować lokalnej kuchni, szczególnie potraw z wyjątkowych, hodowanych na miejscu ryb. Ekomuzeum to także okazja do spotkania z pasjonatami, którzy nie tylko opowiadają o swojej działalności, prezentują niezwykłe wyroby ale też uczą jak można je zrobić samemu. Ekomuzeum Doliny Karpia to szeroka oferta edukacyjna w aspekcie kulturowym (warsztaty rękodzielnicze, warsztaty kulinarne), przyrodniczym (spływy kajakowe, wycieczki ornitologiczne, wizyty w gospodarstwach rybackich, warsztaty pszczelarskie) i historycznym (wizyty w izbach regionalnych, muzeach, galeriach sztuki). Ekomuzeum promuje tradycyjne lokalne produkty wykonane w sposób przyjazny dla środowiska i jest zaangażowane w edukację regionalną w szkołach. Opiera się na współpracy różnych podmiotów: organizacji pozarządowych, instytucji publicznych, przedsiębiorców, osób prywatnych i jest koordynowane przez Stowarzyszenie Dolina Karpia, które jest Lokalną Grupą Działania.

1.2. Członkowie Ekomuzeum

Osoba zarządzająca

Anna Świątek

Stanowisko
Koordynator
Kontakt
dyrektor@dolinakarpia.org
Liczba członków zespołu ekomuzeum

40 Ekomuzeum ma formę partnerstwa 40 członków, którymi są organizacje pozarządowe, przedsiębiorcy/firmy, instytucje, osoby indywidualne. Osoby zaangażowane w Ekomuzeum są pracownikami lub wolontariuszami w wyżej wymienionych podmiotach. Ekomuzeum nie posiada osobowości prawnej i nie może zatrudniać pracowników ani korzystać z wolontariuszy.

Kwalifikacje/szkolenia członków zespołu

  • Chemia, 
  • Rozwój lokalny, 
  • Promocja i zarządzanie lokalnym dziedzictwem, 
  • Zarządzanie projektami, 
  • Turystyka, 
  • Partnerstwo, 
  • Marketing, 
  • Media społeczne

Ponadto członkowie zespołu Ekomuzeum mają kwalifikacje w dziedzinach: sztuki piękne, zootechnika, pedagogika.

1.3. Szkolenia

Tworzenie Ekomuzeum Doliny Karpia opierało się na procesie, który został zapoczątkowany serią szkoleń. Służyły one zapoznaniu lokalnych interesariuszy z koncepcją i metodyką a także przykładami ekomuzeów działających z powodzeniem oraz mającym wpływ na ochronę i zachowanie lokalnego dziedzictwa. Szkolenia obejmowały moduły niezbędne do zaprojektowania i zaplanowania wdrożenia koncepcji ekomuzeum, takie jak inwentaryzacja zasobów lokalnego dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego, identyfikacja potencjalnych partnerów (członków), koncepcja ekomuzeum i model działania (zarządzanie, komunikacja, wizualizacja, odbiorcy, współpraca wewnętrzna i zewnętrzna). Ekomuzeum nie jest wizją jednej osoby czy organizacji (lidera) ale zostało zaprojektowane podczas warsztatów interpersonalnych i jest wynikiem zderzenia różnych pomysłów i podejść. Opiera się także na podejściu partycypacyjnym, które przekłada się na model jego zarządzania. Wizyty studyjne odegrały znaczącą rolę w lepszym zrozumieniu, czym jest ekomuzeum i jak może zajmować się interpretacją lokalnego dziedzictwa, były one dobrym źródłem inspiracji. Członkowie ekomuzeum potrzebowali i nadal potrzebują szkoleń i eksperckich konsultacji w rozwoju i poprawie metod edukacyjnych do upowszechnienia wiedzy na temat dziedzictwa i unikatowych umiejętności, komunikacji, wykorzystania nowych technologii, dotarcia do różnych grup odbiorców. Członkowie Ekomuzeum mają regularne spotkania i potrzeby szkoleniowe są stale monitorowane.

Przykłady szkoleń oferowanych przez Ekomuzeum

SZKOLENIE OPISODBIORCY
CZŁONKOWIE EKOMUZEUM (ZESPÓŁ FACHOWCÓW)SPOŁECZNOŚĆ LOKALNA
Rozwój ekomuzeumSzkolenie obejmowało wprowadzenie do ekomuzeologii, przykłady I dobre praktyki, identyfikację zasobów i ocenę potencjału regionu, lokalnego dziedzictwa, projektowanie I planowanie ekomuzeum (zarządzanie i system wizualizacji).XX
Rozwój ekomuzeumSzkolenie dotyczyło identyfikacji partnerów Ekomuzeum, mechanizmów of partycypacji, wypracowania koncepcji Ekomuzeum i założeń do modelu działania, programu rozwoju Ekomuzeum.XX
Wymiana doświadczeń i dobrych praktykWizyta studyjna do Ekomuzeum “Wrzosowa Kraina” służyła zapoznaniu się I wymianie dobrych praktyk w działaniu, zarządzaniu i komunikacji w ekomuzeum.XX
Zarządzanie i komunikacja w ekomuzeumSzkolenie skupiało się na metodach zarządzania lokalnymi organizacjami turystycznymi, promocją wewnętrzną i zewnętrzną ekomuzeum w oparciu o Lokalną Organizację Turystyczną (organizacje o szczególnym statusie)XX
Wymiana doświadczeń i dobrych praktykWizyta studyjna do Ekomuzeum “Gościniec 4 Żywiołów” była okazją do wymiany dobrych praktyk w zakresie działania, zarządzania i komunikacji w ekomuzeum i wzajemnej inspiracji.XX
Wymiana doświadczeń i dobrych praktykWizyta studyjna do przedsięwzięcia podobnego do ekomuzeum Lokalnej Grupy Działania Zeitkultur Oeststeirisches Kernland w Austrii służyła wymianie dobrych praktyk w działaniu, zarządzaniu i komunikacji w ekomuzeum i poznanie nowych rozwiązań i podejść.XX
Promocja ekomuzeumWarsztaty poświęcone wypracowywaniu pakietów turystycznych ekomuzeum.XX
Rozwój ekomuzeumDotowanie przygotowania ofert ekomuzeum o rozwoju punktów ekomuzealnych w oparciu o środki z UE.XX
Rozwój ekomuzeumSzkolenie dotyczące prowadzenia gospodarstw agroturystycznych i rozwój ofer5t opartych na lokalnych zasobach.XX
Przemysł kreatywnyRozwój ofert turystycznych i edukacyjnych, komunikacja i współpraca z wykorzystaniem metod przemysłu kreatywnego.XX

Przykłady zidentyfikowanych potrzeb szkoleniowych

OBSZAR / DZIEDZINA D OPIS SPOSÓB PROWADZENIA (WIRTUALNY / STACJONARNY / WARSZTAT / ETC.)ODBIORCY
CZŁONKOWIE EKOMUZEUM (ZESPÓŁ FACHOWCÓW)SPOŁECZNOŚĆ LOKALNA
Rozwój ofert turystycznych i edukacyjnychWsparcie indywidualne w celu poprawy metod dostarczania wiedzy I umiejętności związanych z lokalnym dziedzictwemDoradztwo eksperta w punktach ekomuzealnych (stacjonarnie)XX
Dostarczanie usług do sprofilowanych grup odbiorcówSzkolenia mające na celu rozwój wiedzy i umiejętności dotyczących lepszego przygotowania usług sprofilowanych do różnych grup odbiorców, np. seniorów, dzieci, młodzieżyWszystkieXX
Wizyta studyjna do Ekomuzeum “Dziedziny Dunajca”Wizyta studyjna do Ekomuzeum “Dziedziny Dunajca” w celu wymiany dobrych praktyk w działaniu, zarządzaniu i komunikacji w ekomuzeum i do wzajemnej inspiracji.WszystkieXX
Media społeczneSzkolenie służące podniesieniu umiejętności w wykorzystaniu mediów społecznościowych (FB, Instagram) w komunikacjiWszystkieXX
Nowe technologieSzkolenie mające na celu dostarczenie wiedzy dotyczącej nowych technologii przydatnych w prezentacji i promocji dziedzictwa.WszystkieXX

2. Galeria

3. Finansowanie i zasoby

Typ podmiotu
Partnerstwo różnych podmiotów (instytucje publiczne, organizacje pozarządowe, przedsiębiorcy, osoby indywidualne). Ekomuzeum jest koordynowane przez Stowarzyszenie Doliny Karpia, które działa jako Lokalna Grupa Działania.
Własność
Nie ma jednego właściciela. Koordynatorem jest organizacja pozarządowa, własność poszczególnych punktów ekomuzealnych jest mieszana.
Status oficjalny
Ekomuzeum nie ma specjalnego status prawnego. Działa w formie partnerstwa na podstawie podpisanych deklaracji członkowskich i regulaminu. Izby regionalne (mini-muzea) są członkami I partnerami Ekomuzeum.
Roczny budżet
Nie ma stałego rocznego budżetu, oparty na projektach, zależy od sytuacji.

Jako że Ekomuzeum opiera się n partnerstwie różnych podmiotów I osób indywidualnych nie ma ono wspólnego rocznego budżetu. Przychody Ekomuzeum mogą mieć dwojaką formę 1) przychody organizacji koordynującej, 2) przychody poszczególnych punktów Ekomuzeum. 

  1. Przychody Stowarzyszenia Dolina Karpia opiera się na projektach. Stowarzyszenie jest aktywne na polu fundraisingu zarówno na poziomie krajowym jak i międzynarodowym. Pozyskiwane środki są inwestowane w rozwój Ekomuzeum, szczególnie we wzmacnianie współpracy i oddziaływania (komunikacja wewnętrzna i zewnętrzna, zarządzanie, wspólne wydarzenia). Działania obejmują organizację festiwali, wizyt studyjnych, szkoleń, konferencji, spotkań członków Ekomuzeum, współpracę z innymi ekomuzeami i zewnętrznymi, instytucjami, organizacjami i firmami, przygotowanie materiałów promocyjnych i edukacyjnych (map, ulotek, paszportów turystycznych, administrowanie stroną www i aplikacją mobilną), marketing (platforma sprzedażowa obejmująca warsztaty artystyczne, rękodzielnicze, czy kulinarne, wycieczki edukacyjne). Ponadto Stowarzyszenie Dolina Karpia jest organizacją grantową i członkowie Ekomuzeum mogą realizować działania na rzecz ochrony i upowszechnienia dziedzictwa, ulepszyć swoje usługi w zakresie turystyki i edukacji korzystając z grantów. Fundusze pozyskane przez Stowarzyszenie są wykorzystywane do rozwijania systemu skutecznej i sprawnej współpracy i zagwarantowania jakości ochrony dziedzictwa i usług turystycznych i edukacyjnych, których podstawę stanowią zasoby lokalnego dziedzictwa oraz dotarcie do ich odbiorców.
  2. Przychody poszczególnych punktów Ekomuzeum pochodzą głównie ze sprzedaży usług turystycznych i edukacyjnych w formie warsztatów artystycznych, rękodzielniczych i kulinarnych, wycieczek edukacyjnych, odwiedzania izb regionalnych i galerii, sprzedaży produktów lokalnych. Ofercie Ekomuzeum towarzyszą usługi noclegowe w szczególnych miejscach (gospodarstwach agroturystycznych i pensjonatach) czy degustacja potraw lokalnej kuchni. Specjalne miejsce w  Ekomuzeum zajmuje oferta degustacji różnych potraw z wyjątkowego królewskiego karpia zatorskiego. 

Członkowie Ekomuzeum rozważają możliwość wprowadzenia niewielkiej sumy w formie składki członkowskiej, żeby zapewnić fundusze na pokrycie podstawowych potrzeb Ekomuzeum.

4. Partycypcja Społeczna

Ekomuzeum działa jako partnerstwo międzysektorowe otwarte na nowych partnerów. Wszyscy partnerzy podpisali deklarację członkowską i działają w oparciu o wspólnie ustalony regulamin, którego podstawę stanowią zasady demokratyczne. Ekomuzeum jest koordynowane przez Stowarzyszenie Dolina Karpia, jednakże decyzje strategiczne są podejmowane razem, głównie podczas regularnie organizowanych spotkań. Ekomuzeum jest partnerstwem niezależnym, ale utrzymuje relacje z samorządem lokalnym. Organizuje różne wydarzenia dla lokalnej społeczności, jest zaangażowane w edukację regionalną (dotyczącą wartości lokalnego dziedzictwa, wiedzy na temat historii, tradycji, kultury i gospodarki regionu) dla dzieci i młodzieży. Ekomuzeum współpracuje z lokalnymi organizacjami i sprzyja dialogowi między różnymi grupami społecznymi. Ekomuzeum włącza turystów do udziału w lokalnej i regionalnej kulturze, promuje przyrodę, historię i tradycje poprzez organizację warsztatów (np. wyrobu tradycyjnych potraw, ceramiki), zwiedzanie izb regionalnych i galerii z przewodnikiem, przyrodnicze wycieczki edukacyjne, praktyczne lekcje i wykłady (hodowla karpia, pszczelarstwo, życie pszczół, historia i tradycje regionalne), prezentację gospodarstw rybackich. Dla osób zainteresowanych pogłębieniem wiedzy na temat ekomuzeum i metod stosowanych do ochrony i prezentacji lokalnego dziedzictwa Ekomuzeum organizuje wizyty studyjne. Ekomuzeum współpracuje z biurami podróży i innymi przedsięwzięciami (np. parkami rozrywki), działającymi na tym obszarze w celu dotarcia do odbiorców, oferując możliwość lepszego poznania regionu, jego historii, tradycji, kultury w interaktywny sposób.

4.1. Ludność lokalna

Liczba mieszkańców terytorium/miejscowości, gdzie ekomuzeum jest zlokalizowane
55 000
Liczba członków lokalnej ludności zaangażowanych w ekomuzeum
Mieszkańcy siedmiu gmin

Sposoby uczestnictwa

Ekomuzeum działa na terenie siedmiu gmin I składa się z 40 punktów prowadzonych przez przedstawicieli lokalnych społeczności (osoby indywidualne, przedsiębiorcy, NGOs i instytucje publiczne). Tworzą oni partnerstwo koordynowane przez jedną organizację (Stowarzyszenie Dolina Karpia). Partnerstwo opiera się na demokratycznych zasadach (zgodnie z przyjętym regulaminem) – wszystkie strategiczne decyzje są podejmowane podczas spotkań członków Ekomuzeum (planowanie, przyjmowanie nowych członków, komunikacja, promocja, współpraca). Większość realizowanych na rzecz Ekomuzeum projektów jest zainicjowana przez koordynatora, który jest też z reguły odpowiedzialny za zarządzanie projektem. Ekomuzeum jest otwarte na nowych członków, ale muszą oni spełnić przyjęte kryteria.  Ekomuzeum utrzymuje kontakty z władzami lokalnymi, informuje o swoich działaniach i doradza (np. w sprawie nowej infrastruktury). Jest zaangażowane w edukację regionalną dzieci i młodzieży poprzez przygotowanie I wdrożenie programów edukacyjnych dotyczących historii, tradycji, kultury, gospodarki, szczególnie wielowiekowej hodowli karpia – organizuje praktyczne lekcje, warsztaty, wycieczki edukacyjne czy konkursy.  W wydarzeniach organizowanych przez Stowarzyszenie dolina Karpia wspólnie z członkami Ekomuzeum uczestniczą mieszkańcy. Członkowie Ekomuzeum są aktywni w swoich wioskach i gminach, upowszechniają wiedzę dotyczącą lokalnych wartości, pozyskują wiadomości na temat lokalnego dziedzictwa od różnych grup w drodze dialogu (seniorzy, instytucje, specjaliści różnych dziedzin, lokalni pasjonaci, artyści, rękodzielnicy niezrzeszeni w Ekomuzeum).  Ponadto, Ekomuzeum zaprasza mieszkańców do udziału w różnych przedsięwzięciach, np. do tworzenia questów (zabawy w poszukiwanie skarbu, służącej poznawaniu lokalnego dziedzictwa).

4.2. Środowisko społeczne

Liczba odwiedzających z terenu/miejscowości, gdzie ekomuzeum jest zlokalizowane
Dzieci z 35 lokalnych szkół (ca 750) na rok, lokalni liderzy, członkowie lokalnej społeczności (500)
Liczba odwiedzających z zagranicy
1000

Formy zaangażowania

Ekomuzeum Doliny Karpia stwarza różne możliwości odwiedzenia swojego obszaru. Oferta ma character partycypacyjny – punkty ekomuzealne są prowadzone w głównej mierze przez pasjonatów, którzy proponują różne formy aktywności. Są to osoby otwarte na kontakt, dostarczające informacji, dzielące się wiedzą i umiejętnościami. Najbardziej popularne są warsztaty (np. tworzenia świeczek z wosku, przygotowania tradycyjnych potraw, ceramiczne, artystyczne), wizyty z przewodnikiem po izbach regionalnych i galeriach, przyrodnicze wycieczki edukacyjne, praktyczne lekcje i pogadanki (np. na temat hodowli karpia, pszczelarstwa, życia pszczół, historii), prezentacje gospodarstw rybackich. Jako że ekomuzea nie są wciąż w Polsce zbyt popularną formą ochrony i prezentacji dziedzictwa Ekomuzeum Doliny Karpia organizuje izyty studyjne dla osób i grup zainteresowanych utworzeniem i rozwijaniem ekomuzeum w swoim regionie Ekomuzeum dostarcza palnej informacji na temat swojego powstania i rozwoju krok po kroku, przedstawiając przykłady działań, które się sprawdziły i takich, które były nietrafione, sukcesy i porażki. Ekomuzeum współpracuje z biurami podróży i innymi przedsięwzięciami (np. parkami rozrywki) działającymi w regionie w celu lepszego dotarcia do odbiorców i ofertą poznania regionu, jego historii, tradycji kulturowych w interaktywny sposób. 

4.3. Analiza strony www

Typ interwencji możliwy za pośrednictwem strony internetowej

Tylko informacje Możliwość zasugerowania działań Skargi i zażalenia Zakup biletów Otwarty dostęp po zarejestrowaniu się
Podstawą są informacje
Pakiety turystyczne Sugerowane wydarzenia
Nie
Nie
Nie

Rodzaje dostępnych propozycji

Sugerowanie celów ekomuzeum Kwestie funduszy Kwestie planowania Kwestie dostępności
X
(Kalendarz wydarzeń)
X

Jakość informacji zwrotnej

Potwierdzenie otrzymania maila jest wysyłane Propozycje są dyskutowanie na poziomie zarządu ekomuzeum Efekty dyskusji są przesyłane
X
X

Strona www Ekomuzeum Doliny Karpia powstała w roku 2014. Jest to typowa strona informacyjna, przygotowana w języku polskim. Można się z niej dowiedzieć, co to jest ekomuzeum, czym jest Ekomuzeum Doliny Karpia, jak zostało założone i jak działa. Znaczną część strony stanowią opisy miejsc, które można odwiedzić w ramach ekomuzeum. Każdy punkt ekomuzealny ma osobną informację, opis oferty, warunki korzystania podczas odwiedzin (np. w przypadku, kiedy trzeba się wcześniej umówić). Punkty ekomuzealne są podzielone na kategorie, które uwzględniają charakter miejsca i rodzaj usług, z jakich można skorzystać (no. warsztaty, lokalna kuchnia, lekcje w przyrodzie). Każda kategoria jest zilustrowana ikonką. Punkty wielofunkcyjne mają więcej niż jedną ikonkę.  Strona www jest powiązana z aplikacją mobilną, co ułatwia poruszanie się po ekomuzeum. Strona nie umożliwia komunikacji dwustronnej z odbiorcami. Jedynym interaktywnym narzędziem jest planner, który umożliwia zaprojektowanie wizyty w Ekomuzeum. Strona nie jest podlinkowana do mediów społecznościowych, ale jest powiązana z główną stroną Doliny Karpia. Strona nie posiada widocznego licznika gości. Słabą stroną strony jest mapa, która nie działa właściwie i brak konkretnych propozycji pobytu w Ekomuzeum (pakietów turystycznych, oferty edukacyjnej) Silną stroną są profesjonalne fotografie.

5. Innowacje i badania

Innowacja w ekomuzeum jest rozumiana jako nowe podejście, metoda, sposób działania, który nie był wcześniej stosowany przez lokalną społeczność, przynosi nowe rozwiązania, zmianę w określonym obszarze i wnosi wartość dodaną do dotychczasowej rutyny. 

Ekomuzeum jako takie może być uważane za innowację nie tylko dlatego, że nie było dotąd ekomuzeum w regionie, ale przede wszystkim dlatego, że tego typu partnerstwo ludzi i instytucji nie było zaangażowane w ochronę i zachowanie dziedzictwa , i jest to pierwsze wspólne działanie na taką skalę w regionie. Tworzenie ekomuzeum krok po kroku opierało się na licznych dyskusjach dotyczących zasobów dziedzictwa, historii, legend, tradycji, w tym gospodarki rybackiej i hodowli karpia, i wyjątkowych wartości regionu, które powinny być chronione i zachowane. Dla społeczności, w których jedynie instytucje publiczne były odpowiedzialne za ochronę dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego, zaangażowanie indywidualnych osób, organizacji i przedsiębiorców do współodpowiedzialności i przyczyniania się do ochrony dziedzictwa jest wielką zmianą. Wzmacniają to demokratyczne zasady, które stanowią podstawę zarządzania Ekomuzeum.

Ekomuzeum sprzyja rozwojowi ekonomii społecznej poprzez generowanie możliwości organizacji odpłatnych warsztatów i sprzedaży lokalnych produktów dla osób odwiedzających ekomuzeum i zdobywania tym sposobem środków na realizację celów statutowych.

System edukacji formalnej zakłada obowiązek prowadzenia w szkołach edukacji regionalnej dotyczącej historii i kultury, jednak szkoły z trudem go wypełniają. Ekomuzeum wypełnia tę lukę i przygotowuje wspólnie ze Stowarzyszeniem Doliny Karpia oryginalny program edukacyjny obejmujący wiedzę i praktyczne warsztaty w punktach ekomuzealnych w celu pogłębienia wiedzy teoretycznej i nauki tradycyjnych umiejętności. 

Ekomuzeum Doliny Karpia wdraża i promuje questy (zabawy w formie poszukiwania skarbów, która umożliwia samodzielne odkrywanie dziedzictwa miejsca). Questy są przygotowywane w partycypacyjny sposób – przedstawiciele lokalnej społeczności są zaangażowani do ustalenia narracji i wspólnie pracują nad nią. Za każdym razem warsztat questowy zaczyna się od dyskusji dotyczącej wartości lokalnego dziedzictwa i jest to bardzo istotna jego część. Questy są dostępne w formie drukowanych ulotek lub w wersji pdf na stronie www (np. www.bestquest.pl). Questy są łatwym i skutecznym sposobem prowadzenia dialogu na temat dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego (materialnego i niematerialnego) i jego nieprzemijających wartości dla lokalnej społeczności oraz popularyzowania go.

Punkty ekomuzealne mogą uzyskać wsparcie w ramach regionalnego systemu marki i skorzystać z promocji pod marką parasolową (Dolina Karpia). Marka gwarantuje jakość, związki ze specyficzną kulturą regionu, wykorzystanie lokalnych zasobów (np. surowca) i przyjazność dla środowiska. Marka lokalna obejmuje lokalne produkty, usługi i inicjatywy zakorzenione w dziedzictwie, przynosi prestiż i stanowi powód do dumy. Przynosi ona także zmianę w sposobie percepcji lokalnych wartości i staje się bodźcem do ich ochrony. 

Ekomuzeum nie prowadzi badań, ani w organizacji koordynującej ani wśród partnerów nie ma naukowców, ponadto Ekomuzeum w zasadzie nie współpracuje z żadną instytucją badawczą. Wyjątek stanowi krótkotrwała współpraca z Uniwersytetem Pedagogicznym w Krakowie, podczas której studenci analizowali ofertę ekomuzealną i sposoby dotarcia do odbiorców.

6. Cele rozwoju zrównoważonego (SDGs)

Liczba Celów Zrównoważonego Rozwoju, które są uwzględnione w działaniach ekomuzeum
9
Preferencyjne Cele Zrównoważonego Rozwoju (SDGs)
4, 12, 14, 15, 17

Projekty/działania odnoszące się do SDG

PROJEKTY / DZIAŁANIAKRÓTKI OPISSDGREZULTAT
Działania stałeMateriały edukacyjne są regularnie przygotowywane i rozpowszechniane w celu podniesienia wiedzy i rozumienia lokalnej historii, kultury, tradycyjnych zawodów, przyrody. Program lekcji dotyczących lokalnego dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego został przygotowany i zastosowany we współpracy z 35 szkołami z regionu.4 Edukacja dobrej jakościDzieci z region stale podnoszą wiedzę na temat dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego i czują dumę z miejsca, w którym mieszkają. Znają lepiej historię i mają możliwość zdobycia wyjątkowych umiejętności.
Działania stałeEkomuzeum promuje lokalne produkty – wytwarzane zgodnie z tradycyjnymi technologiami, z wykorzystaniem lokalnych surowców w sposób przyjazny dla środowiska. Pozwala poznać technologie i procesy produkcji. Dzięki ekomuzeum można poznać zrównoważoną gospodarkę rybacką i tradycyjne gatunki karpia, których korzenie sięgają XIII w.12 Odpowiedzialna konsumpcja i produkcjaZarówno wewnętrzni jak i zewnętrzni goście Ekomuzeum kupują świadomie lokalne produkty (sztuki, rękodzieła, spożywcze, szczególnie karpia) i poznają technologię i proces produkcji.
Działania stałeEkomuzeum organizuje wycieczki przyrodnicze (np. obserwowanie ptaków, questy), które pozwalają poznać lokalną florę i faunę, i uwrażliwić na potrzeby środowiska I ochrony zagrożonych gatunków. Stawy są doskonałym miejscem do poznania życia w wodzie i zrównoważonego, tradycyjnego rybactwa14 Życie pod wodą, 15 Życie na lądzieZarówno wewnętrzni jak i zewnętrzni goście Ekomuzeum poznają lokalną florę i faunę, i są bardziej świadomi potrzeby ich ochrony. Lepsza znajomość specyficznej flory i fauny sprzyja odczuwaniu dumy z regionu.
Działania stałeEkomuzeum działa w oparciu o zasady partnerskie. Wzmacnia współpracę lokalną i więzi społeczne. Ludzie znają lepiej lokalne zasoby i dziedzictwo i budują wspólną odpowiedzialność za ochronę lokalnych i regionalnych wartości.17 Partnerstwa na rzecz realizacji celówLepsza współpraca różnych instytucji i grup społecznych, większa liczba wspólnych przedsięwzięć, mających na celu ochronę, zachowanie i prezentację lokalnego dziedzictwa.

Kiedy Ekomuzeum było tworzone nie analizowano Celów Zrównoważonego Rozwoju i nie były one uwzględnione w tym procesie. Najważniejsze dla lokalnych społeczności i zaangażowanych osób było postawienie celów zorientowanych na kwestie ochrony, zrównoważonego wykorzystania dziedzictwa i rozwiania na jego bazie turystyki poznawczej. Jednakże zasady i wartości, które Ekomuzeum szanuje są zgodne z częścią Celów Zrównoważonego Rozwoju. Najbardziej adekwatne cele, które są zbieżne z celami Ekomuzeum Doliny Karpia to: 4 Edukacja dobrej jakości, 12 Odpowiedzialna konsumpcja i produkcja, 14 Życie pod wodą, 15 Życie na lądzie, 17 Partnerstwa na rzecz realizacji celów. Ekomuzeum uwzględnia te cele w swojej codziennej działalności a nie poprzez wdrażanie specyficznych projektów. Inwestuje w edukację na wysokim poziomie dotyczącą lokalnego i regionalnego dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego, w aspekcie materialnym i niematerialnym, przyczyniając się do uzupełnienia edukacji formalnej. Promuje zrównoważone metody wytwarzania produktów, wykorzystujące tradycyjne technologie, pozwala poznać proces produkcyjny i wspiera produkty wytworzone w sposób przyjazny dla środowiska, z wykorzystaniem lokalnych surowców, prezentuje lokalne umiejętności i tradycje, a także twórczą modyfikację tradycji dostosowaną do obecnych potrzeb (wzornictwo, funkcje). Promuje wiedzę na temat lokalnej flory i fauny poprzez organizację wycieczek edukacyjnych i podnosi świadomość wartości lokalnej przyrody i potrzeby jej ochrony i zachowania. Od samego początku Ekomuzeum rozwija współpracę w oparciu o zasady partnerstwa i mechanizmów demokratycznych tak, aby wszyscy partnerzy mieli realny wpływ na jego działanie. Dodatkowo, Ekomuzeum sprzyja aktywnemu stylowi życia poprzez tworzenie szlaków rowerowych i Nordic Walking, którymi można przemieszczać się pomiędzy punktami ekomuzealnymi (3 Dobre zdrowie I dostatek).

7. COVID-19

Punkty ekomuzealne oferują bezpośredni kontakt pomiędzy odwiedzającymi a osobami tworzącymi poszczególne punkty – jest to kluczowe podejście – uczenie przez doświadczenie i zdobywanie wiedzy i umiejętności bezpośrednio od lokalnych artystów, rękodzielników, przewodników przyrodniczych, kucharzy, pasjonatów podczas warsztatów, wycieczek, wizyt z przewodnikiem, lekcji, prelekcji. Przez to, COVID-19 musiał mieć wpływ na działanie Ekomuzeum i dostępność jego oferty. Restrykcje narzucone przez władze w niektórych przypadkach kompletnie uniemożliwiły lub znacząco utrudniły funkcjonowanie (restauracje były zamknięte lub mogły działać na bardzo ograniczoną skalę – dla mniejszej liczby gości, szkoły przez długi czas działały zdalnie, wycieczki edukacyjne zostały zawieszone). W najbardziej restrykcyjnym czasie (znaczny wzrost zachorowań) turystyka była dopuszczona tylko w ograniczonym zakresie. Dotknęło to w szczególności turystyki dla zorganizowanych grup. Niektóre miejsca były dostępne dla indywidualnych gości (izby regionalne, pasieki, wydarzenia na wolnym powietrzu). Część punktów miała ofertę on-line. Lokalne produkty były dystrybułowane pocztą. Ekomuzeum nie wypracowało jednak szczególnych rozwiązań w związku z COVID-19. Przyjęło taktykę działania w okresach braku/niskich restrykcji (od wczesnej wiosny do późnej jesieni) i ograniczonego działania w pozostałych okresach.

Autorstwa

Barbara Kazior

Koordynatorzy Naukowi

Leandro França, Barbara Kazior, Óscar Navajas, Manuel Parodi-Álvarez, Lisa Pigozzi, Raul dal Santo, Julio Seoane, Maristela Simão