Sieć Muzeologiczna Miejscowości Peniche

>
>

Sieć Muzeologiczna Miejscowości Peniche

Case Study Contents

1. Dane Ekomuzeum

Nazwa Ekomuzeum

Sieć Muzeologiczna Miejscowości Peniche

Data utworzenia

2009

Adres

Largo Do Município, Peniche, Portugal 2520-239

Telefon

+351 262 780 100

1.1. Opis Ekomuzeum

Sieć Muzeologiczna Miejscowości Peniche, miasta na wybrzeżu 100 km od Lizbony, jest strategicznym projektem promowanym przez Radę Miasta, którego celem jest kwalifikacja, studia, zachowanie, upowszechnienie i wzmocnienie Miejskiego Dziedzictwa. Obecnie składa się z zróżnicowanych, ale uzupełniających się, centrów muzeologicznych:

Muzeum Koronki Klockowej z Peniche (“Renda de Bilros”), zainaugurowane 23 lipca 2016, jest poświęcone największemu symbolowi rękodzieła w regionie, Koronka Klockowa jest ważnym dziedzictwem kulturowym Peniche, w aspekcie materialnym i niematerialnym.

CIAB – Centrum Interpretacyjne Atouguia da Baleia jest przestrzenią muzealną zainaugurowaną 17 marca 2012, poświęconą Dziedzictwu Kulturowemu i Historycznemu w ścisłym związku z lokalną społecznością, dostarczając obszernej wiedzy na temat Regionu Historycznego Atouguia da Baleia.

Muzeum Serra d’ El-Rei D. Pedro I  otworzyło swoje wrote 14 lutego 2018. Jest ona uznawane za muzeum tożsamości i społeczności, które koncentruje się szczególnie na kwestiach Historii i Tożsamości średniowiecznego miasta. Jest zarządzane przez miejscową radę Serra d’ El-Rei.

Centrum Interpretacyjne i Wsparcia Odwiedzających zostało zainaugurowane 31 lipca 2015 na Wyspie Berlenga Island. Celem Centrum jest poprawa warunków zwiedzania i upowszechnienia wartości przyrodniczych i kulturowych obecnych w Archipelagu Berlengas, który jest Rezerwatem Biosfery UNESCO.
Ostatnio Muzeum Narodowe Ruchu Oporu i Wolności, administrowane przez Ministerstwo Kultury Rządu Portugalskiego, jest zlokalizowane w Twierdzy Peniche, która jest uznana za przestrzeń pamięci i główny symbol walki o wolność. Jego misją jest zachowanie pamięci historycznej Twierdzy Peniche, Ruch Oporu przeciw Dyktaturze i walki Ludu Portugalii, w szczególności o Wolność i Demokrację. Działalność muzeum nie jest omówiona poniżej, ponieważ Sieć Muzeologiczna jest głównie zaangażowana w muzea miejskie, szczególnie Muzeum Koronki Klockowej i CIAB.

1.2. Członkowie Ekomuzeum

Osoba zarządzająca

Raquel Janeirinho

Stanowisko
Starszy Technik w Muzeum Antropologicznym
Kontakt
raquel.janeirinho@cm-peniche.pt
Liczba członków zespołu ekomuzeum

7

Kwalifikacje/szkolenia członków zespołu

Archeologia, antropologia, muzeologia, konserwacja, zarządzanie w kulturze i turystyka

1.3. Szkolenia

Usługi Edukacyjne Sieci Muzeologicznej mają na celu dostarczenie odbiorcom nowych doświadczeń, zachęty do refleksji na tematy związane z dziedzictwem, promocji postaw sprzyjających zachowaniu dziedzictwa, motywacji, dla różnych grup odbiorców, zainteresowania się różnymi obszarami tematycznymi, które są przedmiotem programów muzeologicznych Muzeum Miejskiego i upowszechnienie wartości lokalnego dziedzictwa kulturowego.

Jest kilka inicjatyw rekreacyjnych i pedagogicznych dla różnych grup odbiorców, nieodpłatnych i w których uczestniczą specjaliści z Rady Miasta: wizyty ogólne i tematyczne, warsztaty, gry i teatr, działania w środowisku szkolnym itp. Równolegle z regularnymi działaniami, warsztaty pedagogiczno-dydaktyczne są ustrukturyzowane, ich podstawą są koncepcje i tematy związane z krótkoterminowymi wystawami lub rocznic, mając na celu rozwój kreatywności i różnorodnej wiedzy.

Jeśli chodzi o personel, szkolenia oferowane przez Radę Miasta są całkiem ogólne (bezpieczeństwo, komunikacja, dostępność, turystyka itp.), skierowane do większej grupy odbiorców a nie konkretnie do sektora muzealnego/kulturalnego. Istnieją możliwości uczestniczenia w bardziej właściwych szkoleniach, o ile nie wymagają one dużo czasu i zasobów finansowych. Jednak, w przypadku bardziej specyficznych kursów, kończy się tak, że uczestniczy w nich tylko część personelu. Według Raquel Janeirinho, dla pracowników muzeów, lepsze byłyby szkolenia indywidualne i wymiany z ekspertami zewnętrznymi, dzięki którym skorzystaliby różni członkowie muzeów.

Przykłady szkoleń oferowanych przez Ekomuzeum

SZKOLENIE OPISODBIORCY
CZŁONKOWIE EKOMUZEUM (ZESPÓŁ FACHOWCÓW)SPOŁECZNOŚĆ LOKALNA
Miejska Szkoła Koronki Klockowej z PenicheNauka I poprawa technik I procesów wykonywania Koronki Klockowej z Peniche w celu zachowania tego lokalnego dziedzictwa kulturowego.X
Usługi Edukacyjne Sieci MuzealnejDostarcza odbiorcom nowe doświadczeni, zachęca do refleksji na tematy związane z dziedzictwem, promuje postawę ochroniarską, propaguje i wzmacnia dziedzictwo kulturowe miasta.X
Szkolenia na temat bezpieczeństwa, komunikacji, dostępności i turystykiSzkolenia ogólne oferowane przez Radę Miasta dla personelu, ale nie konkretnie na potrzeby muzeów.X

Przykłady zidentyfikowanych potrzeb szkoleniowych

OBSZAR / DZIEDZINA D OPIS SPOSÓB PROWADZENIA (WIRTUALNY / STACJONARNY / WARSZTAT / ETC.)ODBIORCY
CZŁONKOWIE EKOMUZEUM (ZESPÓŁ FACHOWCÓW)SPOŁECZNOŚĆ LOKALNA
SocjomuzeologiaWzmocnienie relacji muzeów ze społecznościąStacjonarnieXX
Kursy ogólneWymiany z ekspertami zewnętrznymi, z których mogą skorzystać różni pracownicy instytucjiStacjonarnieXX
Przedsiębiorczość społecznaStymulowanie ochrony i stabilności finansowej produkcji koronki klockowej, wzmocnienie lokalnych rzemieślnikówStacjonarnieXX

3. Finansowanie i zasoby

Typ podmiotu
Sieć Muzealna
Własność
Publiczna
Status oficjalny
Muzea Miejskie
Roczny budżet
Annual budget

Roczny budżet

Sieć Muzeologiczna Miejscowości Peniche, miasta na wybrzeżu 100 km od Lizbony, jest strategicznym projektem promowanym przez Radę Miasta, którego celem jest kwalifikacja, studia, zachowanie, upowszechnienie i wzmocnienie Miejskiego Dziedzictwa. Obecnie składa się z zróżnicowanych, ale uzupełniających się, centrów muzeologicznych:  Muzeum Koronki Klockowej z Peniche (“Renda de Bilros”), zainaugurowane 23 lipca 2016, jest poświęcone największemu symbolowi rękodzieła w regionie, Koronka Klockowa jest ważnym dziedzictwem kulturowym Peniche, w aspekcie materialnym i niematerialnym. CIAB – Centrum Interpretacyjne Atouguia da Baleia jest przestrzenią muzealną zainaugurowaną 17 marca 2012, poświęconą Dziedzictwu Kulturowemu i Historycznemu w ścisłym związku z lokalną społecznością, dostarczając obszernej wiedzy na temat Regionu Historycznego Atouguia da Baleia. Muzeum Serra d’ El-Rei D. Pedro I  otworzyło swoje wrote 14 lutego 2018. Jest ona uznawane za muzeum tożsamości i społeczności, które koncentruje się szczególnie na kwestiach Historii i Tożsamości średniowiecznego miasta. Jest zarządzane przez miejscową radę Serra d’ El-Rei. Centrum Interpretacyjne i Wsparcia Odwiedzających zostało zainaugurowane 31 lipca 2015 na Wyspie Berlenga Island. Celem Centrum jest poprawa warunków zwiedzania i upowszechnienia wartości przyrodniczych i kulturowych obecnych w Archipelagu Berlengas, który jest Rezerwatem Biosfery UNESCO. Ostatnio Muzeum Narodowe Ruchu Oporu i Wolności, administrowane przez Ministerstwo Kultury Rządu Portugalskiego, jest zlokalizowane w Twierdzy Peniche, która jest uznana za przestrzeń pamięci i główny symbol walki o wolność. Jego misją jest zachowanie pamięci historycznej Twierdzy Peniche, Ruch Oporu przeciw Dyktaturze i walki Ludu Portugalii, w szczególności o Wolność i Demokrację. Działalność muzeum nie jest omówiona poniżej, ponieważ Sieć Muzeologiczna jest głównie zaangażowana w muzea miejskie, szczególnie Muzeum Koronki Klockowej i CIAB.

Muzea, które integruje Sieć Muzeologiczna Miasta Peniche, są własnością publiczną, zależnymi wyłącznie od funduszy publicznych. Ponieważ Sieć Muzeologiczna jest projektem Rady Miasta, częścią Wydziału Kultury, muzea są połączone z innymi departamentami miejskimi i mają ich wsparcie i dostęp do różnych usług, przez nie dostarczanych, takich jak komunikacja, marketing, konserwacja budynków (stolarstwo, elektryczność itp.). Tak więc nie ma potrzeby korzystać z usług zewnętrznych dostawców i wydawać dodatkowych funduszy na większość tego typu działań. To powiększenie zasobów jest uważane za wartość dodaną dla muzeów, które musiałyby mierzyć się z większymi wyzwaniami, gdyby działały samodzielnie. Jednak, trzeba podkreślić, że ze względu na to, że te wydziały mają inne obowiązki, nie są cały czas do dyspozycji muzeów.

Składają również wnioski o środki zewnętrzne w celu realizacji inicjatyw, takich jak trasy interpretacji dziedzictwa w miejscu. Janeirinho podkreśla, że trzeba koniecznie myśleć o terytorium jako o całości, nie tylko jako muzeum. „Nie zapominamy, że należymy to terenu miasta, a to terytorium musi być postrzegane jako naturalny krajobraz, różnego rodzaju dziedzictwo przyrodnicze, geologiczne, kulturowe. Trzeba o nim myśleć jako o całości i jako całość promować”. Projekt “LIFE Berlengas”, odnoszący się do Centrum Interpretacyjnego i Wsparcia Odwiedzających na Wyspie Berlenga został sfinansowany przez Komisję Europejską Programu LIFE, który jest instrumentem finansowym na rzecz środowiska i działań dla klimatu.

Część funduszy pośrednich jest generowana poprzez promocję, waloryzację i komercjalizację dzieł koronki klockowej w Muzeum Koronki Klockowej z Peniche, mając tym samym swój wkład do stabilności finansowej tej działalności i generując część przychodów dla lokalnych rzemieślników. Obecność koronczarek, pracujących w muzeum, przed pandemią, pozwoliła na interakcję z odwiedzającymi i stymulowała komercjalizację ich dzieł. Rada Miasta ustanawia także partnerstwa z głównymi interesariuszami w celu promocji marki koronki klockowej wśród większej grupy odbiorców (organizując np. międzynarodowe wystawy i pokazy mody).

4. Partycypcja Społeczna

Społeczność została włączona w partycypacyjne strategie muzeologiczne takie jak „Inwentaryzacja Partycypacyjna Dziedzictwa Kulturowego”. Inwentaryzacja partycypacyjna w Atouguia da Baleia została przeprowadzona w roku 2010, co stało się podstawą do rozwoju CIAB. Jedną z cech charakterystycznych terytorium, tak jak inne w regionie, jest występowanie dużej liczby lokalnych stowarzyszeń (rekreacyjnych, kulturalnych, sportowych itp.). Rada Miasta, w powiązaniu z wydziałem odpowiedzialnym za działania społeczne i kulturalne, wypracowała wspólnie z władzami lokalnymi projekt dla muzeum dotyczący tej społeczności. Spotkali się z członkami społeczności, przy stolikach kawowych w stowarzyszeniu, na sesjach z mapami, podczas których proszono ludzi o zidentyfikowanie tego, co uważają za swoje dziedzictwo. Więc ludzie mapowali swoje dziedzictwo, takie jak szewcy, pralnie, fontanny, młyny itp. Zidentyfikowali rolnictwo jako swoją najważniejszą działalność gospodarczą, wskazując także, że młynarze byli licznie reprezentowani w społeczności.

Poprzez te rozmowy z ludźmi, dostrzeżono podobieństwa, różnice, cechy szczególne. Część z tych miejsc została ponownie odwiedzona, także z przedstawicielami mieszkańców, w celu przeprowadzenia spacerów inwentaryzacyjnych, gdzie to było możliwe, żeby je sfotografować i rozmawiać jeszcze więcej z ludźmi, rozwijając z nimi kontakty. Było to podstawą sporządzenia bazy danych do identyfikacji kluczowych rozmówców na różne tematy, z którymi można konsultować opracowanie wystaw tematycznych.

Zidentyfikowano tematy na podstawie fotografii udostępnionych prze ludzi, które zostały zeskanowane i im zwrócone (uroczystości, wesela, praca itp.), aby dzielić wspomnienia o miejsca poprzez wystawy. W ten sposób stworzono bliższe relacje ze społecznościami. Pozwoliło ludziom dowiedzieć się więcej na temat swoich społeczności i odczuć, że muzeum należy także do nich. Strategię tę zastosowano także podczas tworzenia Muzeum Serra d’El-Rei. Te przestrzenie muzeum zachęcają mieszkańców do aktywnego uczestnictwa w wystawach, z których wiele zostało zainicjowanych przez ludzi, gdzie mogą tworzyć na nowo spuściznę swojego dziedzictwa, pozwalając na ponowne poczucie własności i rewitalizację tego dziedzictwa. 

Muzeum Koronki Klockowej z Peniche, poprzez swoją Miejską Szkołę Koronki Klockowej, promuje różne działania adresowane do młodzieży i dorosłych (takie inicjatywy jak Warsztaty Letnie, „Koronka Klockowa idzie do szkoły”  i „Kurs Rysowania Koronki Klockowej”), które angażują zarówno społeczność jak i gości. Szkoła przyjmuje także zlecenia na wykonanie lub zaprojektowanie różnych wyrobów z Koronki Klockowej, generując przychód dla rękodzielników.

Najstarsza koronczarka z Peniche, Natilde Martiniano, zmarła w listopadzie 2021 w wieku 99 lat. Podczas wywiadu, nagranego w roku 2020, wyemitowanego z okazji Dnia Koronczarki w roku 2021, wyraziła deklarację miłości do Koronki Klockowej z Peniche: „Moje życie polegało na tworzeniu koronek, zawsze je robiłam!, Naprawdę lbię je robić, Kocham to i mam szczęście, że nie robię wielu błędów, mój nauczyciel tu  jest, w tym wieku wciąż lubię wykonywać moją pracę w sposób perfekcyjny. Jestem dumna, że umiem robić koronki, ale wciąż chciałabym robić więcej, chcę je robić dobrze i chcę je robić lepiej.”

4.1. Ludność lokalna

Liczba mieszkańców terytorium/miejscowości, gdzie ekomuzeum jest zlokalizowane
26.431 (2021)
Liczba członków lokalnej ludności zaangażowanych w ekomuzeum
50

Sposoby uczestnictwa

Dodatkowo do polityki otwartych drzwi, konkretne inicjatywy dla społeczności pozwoliły na partycypację publiczną w działaniach muzeów. Inwentaryzacja partycypacyjna pozwoliła na ustanowienie mostów z mieszkańcami i lokalnymi stowarzyszeniami, które muszą być stale wzmacniane. Inicjatywy takie jak otwarte zaproszenie do partycypacji (np. „Nasze Portrety”), koncerty i wydarzenia społeczne pomagają wzmocnić relacje. Są osoby, które przychodzą do muzeów, żeby przekazać odziedziczone majątki po swoich krewnych, takie jak przedmioty związane z Muzeum Koronki Klockowej. Około 50 członków społeczności jest bezpośrednio zaawansowanych w muzeum, takich jak koronczarki, które przychodzą tam do pracy i sprzedają produkty, lokalne stowarzyszenia i artyści, którzy proponują i organizują działania i wystawy. 

Od maja 2020, istnieje profil Faceboo Peniche’s Museological Network, który jest postrzegany jako szansa na dotarcie do większej liczby odbiorców. Użytkownicy mają swój wkład w formie wejść, komentując posty i wchodząc w interakcję poprzez bezpośrednie wiadomości. Na przykład, pomogli zidentyfikować ludzi i miejsca, sportretowane na starych fotografiach, umieszczonych w postach na profilu. Pomogło to muzeum lepiej poznać swoje własne zbiory.

Mieszkańcy są zapraszani do poddawania pomysłów i wprowadzania nowych zwyczajów w muzeach. Sugestie przedstawione przez członków społeczności są brane pod uwagę przy planowaniu działań i udzielają wsparcia oraz tworzą warunki, kiedy to tylko możliwe, do organizowania wystaw/działań, których pomysłodawcami są na przykład instytucje zewnętrzne i  lokalni artyści. 

Społeczności lokalne mają wpływ na proces podejmowania decyzji nie tylko przez oddziaływanie na pracowników muzeów, przekazanie informacji zwrotnej i wkład w programy wystaw/działań. Ale także na poziomie politycznym, jako że istnieją wpływowe grupy, które kontaktują się z politykami i mogą wpływać na decyzje polityczne i, w ten sposób, także na program kulturalny miasta.  

Biuro Komunikacji Rady Miasta, które łączy specjalistów i polityków, udziela wsparcia muzeom w upowszechnieniu ich działalności. Program/kalendarz działań jest omawiany z politykami związanymi z Wydziałem Kultury, którzy są świadomi planowanych wydarzeń. Jednakże, istnieje twórcza wolność w zgłaszaniu propozycji. Organizowane są okresowe spotkania z różnymi Wydziałami (Komunikacji, Kultury, Edukacji, Turystyki, Działań Społecznych itp.) w celu zaplanowania wspólnych działań i koordynowania ich upowszechnienia. Oprócz strony internetowej i mediów społecznościowych, inicjatywy komunikacyjne obejmują też rozwieszanie plakatów reklamowych i lokalne media (prasa, radio itp.).

4.2. Środowisko społeczne

Liczba odwiedzających z terenu/miejscowości, gdzie ekomuzeum jest zlokalizowane
5,916 (2021) / 14,464 (2019)

Formy zaangażowania

Goście mogą skorzystać z kilku nieodpłatnych inicjatyw rekreacyjnych i pedagogicznych, przygotowanych dla różnych grup odbiorców, z pomocą pracowników Rady Miasta. W ofercie są m.in. ogólne i tematyczne wizyty, warsztaty, gry i teatr, działania w szkołach. Równocześnie prowadzone są regularne działania, warsztaty pedagogiczno-dydaktyczne związane z wystawami tymczasowymi i rocznicami.

Na przykład w Muzeum Koronki Klockowej z Peniche były koronczarki pracujące na miejscu przed pandemią, co pozwalało na interakcje z gośćmi. Stymulowało to wymianę wiedzy, waloryzację i komercjalizację ich wytworów. Goście mogą też uczestniczyć w kursach w Miejskiej Szkole Koronki Klockowej oferowanych zarówno młodzieży jak i dorosłym, aby ich nauczyć technik i osobliwości tego dziedzictwa kulturowego.  

W ten sposób, odwiedzający mają dostęp do nowych doświadczeń, które zachęcają do refleksji na tamat dziedzictwa, promują podejście ochroniarskie, motywują różną publiczność do zapoznania się z różnymi obszarami tematycznymi odnoszącymi się do muzeów Sieci Muzeologicznej. Oczekuje się, że to przyczyni się do upowszechnienia i wzmocnienia miejskiego dziedzictwa kulturowego. 

Na przykład inicjatywa “Muzeum w Wiosce” ma silny wymiar społeczny, jako że jest kierowana do grupy wiekowej 65+, mieszkającej na tym obszarze o niskiej gęstości zaludnienia. Rozmawiają oni o muzeach, sztuce, dziedzictwie, ale także śpiewają, wymieniają i rozdają uśmiechy. Projekt ten promuje Rede Cultura 2027, współfinansowany przez POISE Portugal2020 I zrealizowany przez SAMP (Sociedade Artística Musical

4.3. Analiza strony www

Typ interwencji możliwy za pośrednictwem strony internetowej

Tylko informacje Możliwość zasugerowania działań Skargi i zażalenia Zakup biletów Otwarty dostęp po zarejestrowaniu się
X
Profil na Facebooku
Profil na Facebooku
Brak odpowiedzi

Rodzaje dostępnych propozycji

Sugerowanie celów ekomuzeum Kwestie funduszy Kwestie planowania Kwestie dostępności
Nie
Brak odpowiedzi
Lokalni artyści i członkowie społeczności sugerują działania i wystawy.
Informacje ogólne na temat muzeów I działań takich jak godziny otwarcia itp.

Jakość informacji zwrotnej

Potwierdzenie otrzymania maila jest wysyłane Propozycje są dyskutowanie na poziomie zarządu ekomuzeum Efekty dyskusji są przesyłane
Nie automatycznie
X
X

Strona internetowa Sieci Muzeologicznej jest wydzielona na stronie głównej Rady Miasta Peniche. Treść jest dostarczana przez pracowników muzeów, ale strona jest zarządzana przez Miejskie Biuro Komunikacji. Na stronie użytkownicy mają dostęp do oddzielnych stron z bardziej szczegółowymi informacjami na temat każdego muzeum, takimi jak ich cele, kontekst, działania, godziny otwarcia, odnośne linki itp. Jednak, projekt nie jest atrakcyjny, trudno jest nawigować, ze względu na dużą ilość odrębnych stron i nie ma miejsca na interakcje, poza udostępnionymi namiarami kontaktowymi (telefon/email). 

Interakcja cyfrowa odbywa się za pośrednictwem profilu na Facebooku, stworzonego w maju 2020 w celu uruchomienia kanału kontaktowego z publicznością podczas pandemii. Zachęcał on do bardziej bezpośredniego dialogu z szerszą grupą odbiorców. Profil ma 2300+ polubieni i blisko 2500 obserwujących (w styczniu 2022). Większość postów ma charakter informacyjny, udostępniając treści dotyczące lokalnego dziedzictwa i rocznic, o działalności muzeów, reklamujące wystawy i inne działania kulturalne promowane przez Radę Miasta. Użytkownicy mają oddziaływanie poprzez liczbę wejść, komentarze do postów i interakcje przez bezpośrednie wiadomości. Zaangażowanie publiczności pomogło nawet muzeom powiększyć i lepiej poznać swoje własne zbiory (np. dzięki otrzymaniu starych zdjęć i zbieraniu świadectw od nich).

5. Innowacje i badania

Inwentaryzacja partycypacyjna i angażowanie społeczności w działania muzeów zostało uznane za istotną innowacyjne inicjatywy, ponieważ pozwoliły one na wewnętrzne badania dotyczące społeczności i jego dziedzictwa. Dzięki uczestnictwu mieszkańców, na przykład poprzez zbieranie świadectw i darowizny starych fotografii, możliwe było zmapowanie ich dziedzictwa kulturowego i interesujących miejsc do celów badawczych, promocyjnych i służących zachowaniu ich spuścizny. Zbierali wspomnienia członków społeczności, związane ze starymi zdjęciami, żeby stworzyć wystawy o różnej tematyce, wskazanej przez uczestników. Także poprzez uzyskiwanie i wspieranie inicjatyw kulturalnych partnerów lokalnych, wystawy lub działania szkoleniowe, muzea były postrzegane jako główni gracze przez społeczność.

Kilka innych inicjatyw, uważanych za innowacyjne, dotyczy koronki klockowej z Peniche, dziedzictwa kulturowego mającego pond 400 lat. „Kiedy mówimy o koronce klockowej, koronczarki są gwiazdami. Naturalnie, staramy się zawsze stawiać je w świetle reflektorów i dać im silne poczucie dowartościowania. A kiedy mówimy o koronczarkach, mówimy o całym gospodarstwie. Koronki były robione w domach, ich przodkowie mieli zawsze ścisły związek z rzemiosłem. Wielu imigrantów ma na przykład koronkę wyprodukowaną przez babcię. Próbujemy stale przeprowadzać wywiady, tworzyć historie o życiu, badania, które pozwalają na zachowanie nie tylko przykładów koronek, ale także produkcji i związanego z nim know-how” tłumaczy Janeirinho.

Projekty “Odkrywanie Koronki Klockowej” i “Koronka Klockowa idzie do szkoły” przenoszą to dziedzictwo kulturowe do małych dzieci, które mogą się uczyć od osób starszych i chłonąć znaczenie swojego dziedzictwa poprzez pedagogiczne i dynamiczne podejście. To, że koronczarki pracują w muzeum jest także istotne z tego powodu, że pozwala na interakcję z odwiedzającymi i stymulowanie udostępniania wiedzy, waloryzację i komercjalizację ich prac. Ma to też w pewien sposób pozytywny wpływ na zapewnienie stabilności finansowej tych dzieł sztuki i generowanie niewielkich przychodów dla rękodzielników. Rada Miasta ustanowiła partnerstwo różnych interesariuszy, którzy kupują koronkę klockową, projektują i produkują ubrania z jej wykorzystaniem, organizują wystawy i pokazy mody. Stanowią oni most pomiędzy koronczarkami i ich potencjalnymi klientami, promując markę koronki klockowej.

Zewnętrze badania są prowadzone w Archipelagu Berlengas, finansowane ze środków Unii Europejskiej (UE), w partnerstwie z instytucjami akademickimi, ekologicznymi i rządowymi. Projekt “LIFE Berlengas”, powiązany z Centrum Interpretacji i Wsparcia Odwiedzających Wyspy Berlenga, ufundowany przez instrument finansowy UE na rzecz środowiska i działań klimatycznych (Program LIFE), przyczynia się do zrównoważonego zarządzania Strefą Specjalnej Ochrony Berlengas (SPA), ma na celu ochronę siedlisk, roślin endemicznych i populacji morskich ptaków. Celem projektu jest zrozumienie głównych zagrożeń, które wpływają na przyrodnicze wartości Berlengas, na lądzie i w morzu, i opracowanie strategii ich minimalizacji i likwidacji. Intencją jego jest też promocja zrównoważonego wykorzystania SPA Berlengas, skupiając się na trzech kluczowych działaniach: rybołówstwo, aktywność rekreacyjna i turystyka.

6. Cele rozwoju zrównoważonego (SDGs)

Liczba Celów Zrównoważonego Rozwoju, które są uwzględnione w działaniach ekomuzeum
6 (co najmniej)
Preferencyjne Cele Zrównoważonego Rozwoju (SDGs)
żaden konkretnie zdefiniowany

Projekty/działania odnoszące się do SDG

PROJEKTY / DZIAŁANIAKRÓTKI OPISSDGREZULTAT
Wystawy, których tematem są kobietyPrezentacja znaczenia kobiet w społeczeństwie5Podniesienie świadomości i promocja zmiany percepcji
Wystawy i inicjatywy, które skupiają się na ekologii i zrównoważonym rozwojuPromocja ochrony życia morskiego i świadomej konsumpcji12, 14Podniesienie świadomości i promocja zmiany zachowania
Wystawy poświęcone pokojowi i sprawiedliwości społecznejPromocja pokoju i sprawiedliwości społecznej16Podniesienie świadomości i promocja zmiany percepcji
Darowizny dokonywane przez społecznośćDarowizny żywności przekazywanej potrzebującym rodzinom1, 2Zmniejszanie biedy i głodu

Kilka działań muzeów dotyczy Celów Zrównoważonego Rozwoju, jako że są one wspólną troską. Chociaż żadne nie zostało stworzone specjalnie, żeby je zrealizować. Pod względem wystaw, było kilka, które stawiały kobietę w centrum zainteresowań (SDGs 5). Na przykład „Kobieta i morze” służyła prezentacji tradycyjnych zajęć kobiecych w Peniche powiązanych z rybołówstwem i przemysłem konserwowym (szycie sieci, sprzedaż ryb itp.), na podstawie świadectw. Raquel Janeirinho podkreśla, że nie tylko rybacy, “ludzie morza” mają z nim związek. „Cała społeczność ma ten związek”.

Ponadto, jest kilka działań, odnoszących się do zrównoważonego rozwoju i ekologii. Na przykład, ostatnia wystawa objazdowa, prezentowana w CIAB miała tytuł „Zmiana klimatu i oceany przyszłości”, dotyczył znaczenia i ochrony życia morskiego (SDG 14), promocji świadomej konsumpcji (SDG 12) i jak można się zajmować tymi kwestiami. Film dokumentalny o tej samej tematyce “Dziedzictwo Dźwiękowe Połowów na Wybrzeżu”, promowany przez Radę Miasta, uwrażliwiał na lokalną tożsamość z wiązaną z morzem, prezentując ptaki, rybaków i zrównoważone połowy. Były też inicjatywy promujące pokój i sprawiedliwość społeczną (SDG 16), głownie w odniesieniu do tematów, którymi zajmuje się muzeum w Twierdzy Peniche. Każda przestrzeń muzeologiczna ma konkretny temat, a ich inicjatywy mogą dotyczyć Celów Zrównoważonego Rozwoju, które mają logiczny związek z ich zakresem.

Były nawet działania dobrowolne z inicjatywy ludzi. Na przykład członkowie społeczności przyszli do muzeum, żeby ofiarować żywność, a pracownicy znaleźli sposób, żeby ją przekazać potrzebującym rodzinom (SDGs 1 and 2). Są takie cele, którymi się zajęło muzeum, udowadniając, że może być miejscem, które podnosi świadomość i promuje zmianę w tych obszarach.

7. COVID-19

Jako że Peniche jest miejscem turystycznym, odnotowano spadek liczby odwiedzających podczas pandemii (5,916 w 2021, w porównaniu do 14,464 w 2019). W 2020 i 2021 było kilka miesięcy, podczas których centra muzealne były zamknięte dla zwiedzających i, nawet po ponownym otwarciu, były ograniczenia w dostępie (maksymalna liczba gości, która mogła przebywać w danej przestrzeni). Ale ponieważ wejście do muzeum jest bezpłatne, było to bez różnicy z punktu widzenia budżetu. 

Natomiast robiło to różnicę w odniesieniu do całokształtu, jako że usługi muzeów są kierowane do zwiedzających. Kilka inicjatyw i wydarzeń kulturalnych zostało odwołanych, takich jak otwarcia wystaw, koncerty i promocje książek. 

Ponieważ nie odbywały się wystawy tymczasowe i inne inicjatywy promujące wydarzenia społeczne w muzeum, personel zaobserwował utratę zaangażowania społeczności. W celu nawiązania kontaktu z publicznością w tym okresie, sieć muzeów uzyskała zielone światło od Rady Miasta w maju 2020 do stworzenia własnego profilu na Facebooku.

Niektóre koncerty zostały nagrane w muzeum do udostępnienia online (przez Facebook), aby ożywić kontakty ze społecznością lokalną. Po lockdownie, w roku 2020, wspólna wystawa pod tytułem „UWOLNIONA SZTUKA” zgromadziła prace, które kilku artystów stworzyło podczas okresu izolacji, wywołując refleksję na temat czasów, w których żyjemy poprzez sztukę. Wywiady wideo z wypowiedziami artystów odzwierciedlające proces twórczy, zostały umieszczone w postach na profilu Sieci na Facebooku.

Poza utratą odwiedzających, usługi edukacyjne zostały zawieszone. Wizyty z przewodnikiem i zajęcia w szkołach zostały odwołane. Większość osób, które odwiedzają Miejską Szkołę Koronki Klockowej to seniorzy, którzy traktują to miejsce jak centrum dzienne, w którym mogą się nauczyć nowych technik, mieć zajęcie, spędzić czas ze znajomymi i tworzyć koronkę klockową. Niestety, wraz z pandemią nie mogli w kontynuować swoich zajęć towarzyskich, co mogło mieć negatywny wpływ na ich stan mentalny. Chociaż szkoła monitorowała sytuację i odwiedzała część z nich i/lub odpowiadała okazjonalnie na ich pytania telefonicznie, nawet podczas tego okresu, żeby ich wspierać. Szkoła została ponownie otwarta dopiero w 2021, przyjmując maksymalnie 6 do 10 koronczarek równocześnie. W dalszym ciągu nie mają kontaktu ze zwiedzającymi, którzy mogą je tylko oglądać przy pracy przez szybę.

Autorstwa

Maristela Simão, Leandro França

Koordynatorzy Naukowi

Leandro França, Barbara Kazior, Óscar Navajas, Manuel Parodi-Álvarez, Lisa Pigozzi, Raul dal Santo, Julio Seoane, Maristela Simão